Dozunda Stresin Faydaları

Dozunda Stresin Faydaları

Bazı bünyeler stres altında oldukları zaman daha başarılı olurlar. Kapasiteleri artar ve yaratıcılıkları ön plana çıkar. Performansları düzelir. Aslında stresin dozu ve etkisi kişiden kişiye değişir. Bir insan için yıkım olan bir olay yada ortam bir başkası için sadece heyecan verici olabilir. Zaten ideal olan insanların rahatlıkla dayanabilecekleri bir stres ortamına yakın yaşamalarıdır. Strese dayanamayan ve rutin bir yaşamı tercih eden insanlar çok ağır sorumluluklar ve değişkenlikler taşıyan ortamlarda başarılı olamazlar. Buna karşın bir şeyler ile mücadele etmek yeni yeni şeyler öğrenmek ve uygulamak ve sorun çözmekten hoşlanan insanlar durağan ve stresten tamamen uzak bir ortamdan sıkılabilirler.

İş yaşamı gereği hızlı karar almak zorunda olan ve mesleği icabı stresli bir ortamda çalışan kişi için en çok gerginliğe yol açan unsur gerekli yetkinin sahibi olamamaktır. Örneğin orta kademe idarecileri, hemşireleri, asistanları bu grupta sayabiliriz. Bazı insanların stresli ortamları tercih ettiklerini biliyoruz. Yarışmaya dayanan sporları yaparken yaşanan belirli ölçüdeki stres sporcuyu motive edip güçlendirecek ve başarı şansını artıracaktır. Ne var ki bu motivasyon ve gerginliği yapay bir şekilde bir takım bazı kimyasallardan almak son derece tehlikeli ve zararlıdır.

Stres çocuklar içinde geçerli bir duygudur. Bir çocuğun günlük yaşamında da değişik stres nedenleri vardır. Çocuk bahçesindeki bir tartışma, anne babaların boşanmaları, yada alkol bağımlılarının çocukları hatta okulun ilk günleri. Çocuğun başa çıkamayacağı yada başa çıksa bile zorlanacağı bir olayla karşılaşması halinde olumsuz anlamda bir stres duygusu gerçekleşecektir. Çocukların karşılaştıkları olaylara tepkileri farklıdır. Bazıları önemli bir olayın etkilerini çabucak atlatırken bazıları günlerce kendilerini bu etkiden kurtaramayabilirler. Bir çocuk stres içine girer ve bu durumu normalin ötesinde devam ederse bunun nedenlerine inilmesi gerekir. Bunu tespit ruhsal durumun normale dönmesi için önemli bir adımdır. Örneğin anne ve baba çocuğun yeteneklerini aşan beklentiler içinde olabilir. Bu durumun çocukta devamlılık taşıyan bir etkisi olabilir ve burada davranış değişikliği yapması gereken çocuk değil anne babadır. Bazı hallerde bazı çocuklar için psikoterapi gerekebilir. Çocuklara uygulanan tedavi yöntemleri genellikle oyun şeklinde olduğu için büyüklerinkinden oldukça farklıdır.

Lise son sınıf ve üniversite çağındaki çocuklar için eğitim yılının son ayları sınav hazırlıkları nedeniyle gerginliğe uygun dönemlerdir. Ama bu gerginlik çocuk tarafından olumlu bir yöne kanalize edilirse bu onun eğitimdeki başarısını arttıracaktır. Ama bazen stresin olumsuz etkileri çocuğu normal başarı ve performansının altına çeker. Genellikle yaşlanmanın olgunluk ve ciddiyet getirdiği söylenir. Ama bu stres getirmeyeceği anlamına gelmez. Neden ve şiddeti değişebilir ama çağımız insanları yaşamlarının sonuna kadar stres meydana getirecek olaylarla karşılacaklardır.

Yaşlılığın doğal, fiziksel ve ruhsal yorgunluğu, görmede yada işitmede fazla kayda değer olmasa da meydana gelebilecek bu tip gerilemeler. Bazıları için ciddi stres nedeni olabilir. Yaşlıları strese sokan nedenlerin başında olası sağlık sorunları ve bu sorunlara karşı alacakları hizmetin şartları ve yeterliliğidir. Devlet bürokrasisinin getirebileceği zorlukları aşmak alınacak hizmette belirli bir niteliğin olmaması kendisini artık güçsüz ve çaresiz hisseden yaşlıları devamlı bir gerginlik içinde tutabilir.

Aslında şurası muhakkaktır ki çağımızın yaşam koşullarında stresten tamamen uzak kalmak mümkün değildir. Ancak olumsuz sonuçları hafifletmek mümkündür. Doğrudan ilişkili olmasa da sağlıklı beslenmenin kişinin fizik ve moral yapısı üzerinde ki olumsu etkisi strese olan direnci arttıracaktır. Bunun için yemek saatlerinin düzenli olmasının dışında sütlü, tahıl, sebze ve meyve, et ve proteinli dört grup besinden de yeterli miktarlarda yemek gereklidir. Şekerli, tuzlu ve yağlı besinlerden kaçınmakta fayda vardır. Ayrıca dinlenme ve vücudu rahatlatma yöntemleri de önemlidir. Gerginliği azaltan birçok vücudu rahatlatma yöntemi vardır.

Bu yöntemlerden biri ses ile rahatlamadır. Stresin vücutta biriken aşırı enerjiden güç aldığı görüşünde olanlar bu yöntemin öncüleridir. Onlara göre bağırmak, şarkı söylemek yada sesle ve sözle deşarj olmak strese neden olan enerjinin vücuttan atılması için etkin bir yoldur.

Meditasyon ve derin derin nefes almakta strese iyi gelecek metotlar arasındadır. Ayrıca açık havada ailecek şöyle güzel bir gezinti ve egzersizde kişiyi stresten uzaklaştıracak rahatlama yollarıdır.

Yorucu bir günden sonra müzik dinlemenin ve sıcak bir duş almanın vücudu rahatlatıp strese karşı güçlenmeyi sağlayacağı bilinir. Yüzme havuzları ve saunalarda vücudun rahatlayıp, sinirlerin gerginliğini atacakları yerlerdir.

Gülmek, günün sıkıntılarından ve strese neden olan olay ve düşüncelerden geçici olarak da olsa uzaklaşmaktır.

Masajın bedeni rahatlatıcı etkisi yanında insan ruhunu da rahatlattığı tespit edilmiştir. Yeter ki bunun için yeterli zaman ve imkan bulunabilsin. Dünyaya ilk göz açışımız olan doğum anı bile büyük bir stres nedenidir. Demek ki bu olguyla açıyoruz gözlerimizi bunu da dikkate alırsak fizik ve moral sağlığımızı bu olguyla mücadeleye hazır ve güçlü tutmanın önemini çok daha iyi anlayabiliriz.
Top