Kortizol Hormonu İle Stres Arasındaki İlişki

Kortizol Hormonu İle Stres Arasındaki İlişki

Kortizol vücuttaki önemli bir hormondur, adrenalin bezleri tarafından salgılanır. Kortizol ve stres arasında çok önemli bir ilişki vardır. Hatta kortizol bir çok kişi tarafından stres hormonu olarak etkilenmiştir. Vücuttaki kortizol seviyesinin fazla olması tehlike çanlarının çalması anlamına gelebilir. Aşağıdaki fonksiyonlar kortisol hormonuna bağlıdır:

Düzgün glukoz metabolizması
Kan basıncının düzenlenmesi
Kam şekerinin korunması için ensülin salgılanması
Bağışıklık fonsksiyonu
İltihap tepkisi

Normalde kortizol sabahları vücutta daha yüksek seviyede bulunur, ve geceleri en düşük seviyededir. Her ne kadar stres kortizolun kana salgılanmasında tek neden olmasa da yine de ‘stres hormonu’ olarak bilinir çünkü vücudun strese karşı ‘savaş veya kaç’ tepkisinde daha yüksek seviyelerde salgılanır ve stresle ilgili birçok değişikliğin nedenidir. Kortizol seviyesinin biraz artmasının bazı pozitif etkileri vardır:

Hayatta kalma için kısa süreli enerji artışı
Yükselmiş bellek fonskiyonları
Yükselmiş bağışıklık
Acıya karşı azalan duyarlılık
Vücutta homeostatisin korunmasına yardım

Kortizol vücudun strese karşı önemli bir parçasıdır, bu vücudun stresli bir olaydan sonra normale dönmesinde vücudun rahatlama tepkisinin aktive edilmesinde önemlidir. Ne yazık ki, bu zamanki yüksek stresli kültürde, vücudun strese olan tepkisi o kadar sık aktive edilir ki vücudun her zaman normale dönme şansı olmaz, bu da kronik strese neden olur.

Yüksek ve uzatılmış kortizol seviyesinin (kronik streste olduğu gibi) aşağıdakiler gibi negatif etkileri vardır:

Bozulmuş kognitif performans
Bastırılmış tiroid fonksiyonu
Hiperglisemi gibi kan şekeri dengesizliği
Azalmış kemik yoğunluğu
Kas dokusunda azalma
Yüksek tansiyon
Azalmış bağışıklık ve inflamatuvar tepki, yavaşlamış yara tedavisi ve diğer sağlık sorunları

Karın bölgesinde artan yağ, bu da vücudun diğer bölgelerinde depolanmış yağdan daha fazla sağlık sorunu oluşturur. Artan karın bölgesi yağıyla ilgili sağlık sorunları kalp krizi, metabolik sendrom oluşması, yüksek seviyede kötü kolestrol (LDL) ve daha düşük iyi kolestrol seviyesi (HDL), ki bunlar da diğer sağlık sorunlarına neden olur!Kortizol seviyesini sağlıklı bir seviyede ve kontrol altında tutmak için savaş veya kaç tepkisi oluştuğunda vücudun rahatlama tepkisi aktive edilmelidir. Vücudunuzun rahatlamasını birçok stres yönetim teknikleri ile öğrenebilirsiniz ve vücudunuzun strese olan tepkisini korumak için hayat stilinizde değişiklikler yapabilirsiniz. Aşağıdakiler vücut ve zihni rahatlatmakta yardımcı olur ve kortizol seviyesini sağlıklı tutar:

Günlük tutma
Egzersiz
Namaz
Kuran okumak
Nefes egzersizleri
Rabıta
Sadaka vermek
Temiz hava
Tebdili mekan
Diğer teknikler

Kortizol salgılaması bireyler arasında değişir. İnsanlar biyolojik olarak strese farklı tepki vermeye ayarlanmışlardır. Bir kişi aynı durumda diğerinden daha yüksek seviyede kortizol salgılayabilir. Çalışmalar ayrıca gösteriyor ki stres karşısında yüksek seviyede kortizol salgılayan kişiler daha fazla yemek yemeye meyilldir. Eğer strese karşı daha duyarlıysanız, stres yönetim tekniklerini öğrenmeniz ve az stresli hayat şeklini sürdürmeniz daha da önemlidir.
Top